Ο Αλυσοδεμένος Ελέφαντας

Έχεις αναρωτηθεί ποτέ για ποιο λόγο ένα δυνατό ζώο, τεραστίου όγκου και βάρους, όπως ο ελέφαντας, μπορεί και μένει δεμένος στο τσίρκο σε έναν πάσαλο συγκριτικά μικροσκοπικό; “…Ο ελέφαντας του τσίρκου δεν το σκάει γιατί τον έδεναν σ’ ένα παρόμοιο παλούκι από τότε που ήταν πολύ, πολύ μικρός. Έκλεισα τα μάτια και φαντάστηκα το νεογέννητο ανυπεράσπιστο ελέφαντα δεμένο στο παλούκι. Είμαι βέβαιος ότι τότε το ελεφαντάκι είχε σπρώξει, τραβήξει και ιδρώσει πασχίζοντας να λευτερωθεί. Μα παρ’όλες τις προσπάθειές του, δεν τα είχε καταφέρει, γιατί εκείνο το παλούκι ήταν πολύ γερό για τις δυνάμεις του. Φαντάστηκα ότι θα κοιμόταν εξαντλημένο και την επόμενη μέρα θα προσπαθούσε ξανά, και τη μεθεπόμενη το ίδιο…Ώσπου μια μέρα, μια φρικτή ημέρα για την ιστορία του, το ζώο θα παραδεχόταν την αδυναμία του και θα υποτασσόταν στη μοίρα του. Αυτός ο πανίσχυρος και θεόρατος ελέφαντάς που βλέπουμε στο τσίρκο δεν το σκάει γιατί νομίζει ότι δεν μπορεί, ο δυστυχής. Η ανάμνηση της αδυναμίας που ένιωσε λίγο μετά τη γέννησή του, είναι χαραγμένη στη μνήμη του. Και το χειρότερο είναι ότι ποτέ δεν αμφισβήτησε σοβαρά αυτή την ανάμνηση. Ποτέ μα ποτέ δεν ξαναπροσπάθησε να δοκιμάσει τις δυνάμεις του…” (από το βιβλίο του Χόρχε Μπουκάι (Jorge Bucay) “Να σου πω μια ιστορία”).

Το παιδί που κάποτε προσπάθησε για κάτι και δεν τα κατάφερε, ή του είπανε πως δεν τα κατάφερε, δεν είναι πια παιδί…Μη μένεις εγκλωβισμένος/η στην ανάμνηση αυτής της αίσθησης αποτυχίας. Προσπάθησε ξανά. Πείστηκες κι εσύ ότι είσαι ανίκανος/η, αδύναμος/η ή χαζός/ή. Ταυτίστηκες με μια εικόνα η οποία δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Γίνε εσύ ο “ιδανικός γονιός” για το μικρό παιδί που έχεις μέσα σου και έχει παραιτηθεί από κάθε προσπάθεια να “ελευθερωθεί”. Στήριξέ το!

Μήπως όμως δεν φοβάσαι μόνο το να μην είσαι ικανός/η ή αρκετός/ή; Μήπως το να είσαι δυνατός/ή περισσότερο από όσο πιστεύεις ή θέλεις να πιστεύεις, προκαλεί εξίσου μεγάλο φόβο; Γιατί αν είσαι δυνατός/ή θα πρέπει να αναλάβεις την ευθύνη του εαυτού σου, των επιλογών σου, των λαθών σου, της ζωής σου. Αν περνάς απαρατήρητος/η ή είσαι αδύναμος έχεις την ψευδαίσθηση ότι δεν φέρεις καμία ευθύνη για οτιδήποτε συμβαίνει μέσα σου και γύρω σου.. Όταν είσαι δυνατός/ή δεν είσαι παθητικός/ή, θύμα ή μίζερος/η. Μαθαίνεις από τα λάθη σου, θέλεις να εξελίσσεσαι και προσπαθείς γι’ αυτό αντί να σαμποτάρεις τον εαυτό σου. Μη φοβάσαι τη δύναμή σου. Μη φοβάσαι πως οι άλλοι θα φοβηθούν ή θα σκεφτούν αρνητικά για σένα ή θα πάψουν να σε αγαπούν. Το αντίθετο μάλιστα: θα σε υπολογίζουν ως ίσο/η και θα σέβονται περισσότερο αυτά που νιώθεις και αυτά που έχεις να πεις.

Έχεις συνηθίσει πλέον τον πάσαλο και την αλυσίδα με την οποία είσαι δεμένος/η. Έχετε γίνει ένα. Δοκίμασε ξανά πράγματα με τα οποία είχες απογοητευτεί στο παρελθόν. Η νοητική και συναισθηματική σου κατάσταση είναι διαφορετική απ’ όταν ήσουν παιδί. Συνεχώς εξελίσσεται. Αλλιώς, θα συνεχίζεις να είσαι δεμένος/η στον πάσαλο και κάθε φορά απλώς…θα αλλάζεις τσίρκο.

Ναρκισσισμός: Αγάπη προς τον εαυτό...ή μήπως όχι;

Φοβάσαι πως αν πεις ότι αγαπάς τον εαυτό σου θα σε χαρακτηρίσουν ψώνιο ή νάρκισσο; Ότι αν φροντίσεις και για τις δικές σου ανάγκες και όχι μόνο των άλλων θα θεωρηθείς άκαρδος/η. Είναι ο ναρκισσισμός όντως υπερβολική αγάπη προς τον εαυτό;

Ο ναρκισσιστικός χαρακτήρας δεν αγαπάει τον εαυτό του αλλά την εικόνα του. Τον εαυτό του τον απορρίπτει μαζί με όλα τα αρνητικά βιώματα, αισθήσεις και συναισθήματα κυρίως αυτά της λύπης και του φόβου της ταπείνωσης και της κατωτερότητας. Αυτά αντικαθίστανται από την εικόνα της εξουσίας, της ανεξαρτησίας και της δύναμης. Η άρνηση ή η απουσία συναισθημάτων αποτελεί και τη βασική διαταραχή ναρκισσιστικού χαρακτήρα Απωθεί κάθε συναίσθημα που αντιτίθεται στην εικόνα και εκλογικεύει οποιοδήποτε συναίσθημα ή πράξη. Εστιάζει στην εξωτερική πραγματικότητα αποκλείοντας τον εσωτερικό κόσμο των συναισθημάτων. Επιδιώκει να βελτιώσει την εικόνα του, συχνά σε βάρος του εαυτού του, ο οποίος εξαντλείται και μειώνεται, αφού όλη η ενέργεια επενδύεται στη διατήρηση της εικόνας. Το φυσιολογικό ενδιαφέρον για την εμφάνισή μας βασίζεται στην αίσθηση του εαυτού, κι όχι στην εκτόπιση της ταυτότητας του εαυτού από την εικόνα.

Λειτουργεί περισσότερο εγκεφαλικά, με αποτέλεσμα να μην έχει πραγματική επαφή με το σώμα του, το οποίο λειτουργεί ως μηχανή του μυαλού. Επιπλέον από το σώμα του λείπει “ζωή”, βασική προϋπόθεση για να βιώσει κάποιος τον εαυτό του. Απορρίπτει έτσι μεγάλο κομμάτι του πραγματικού εαυτού. Αρνούμενος/η τα δικά σου συναισθήματα και αισθήσεις, αρνείσαι και αυτά των άλλων. Όταν κάποιος ταυτίζεται με μια εικόνα, βλέπει και τον άλλον ως μια εικόνα, κι όχι αυτό που πραγματικά είναι.

Όταν δεν έχεις επαφή με τα συναισθήματά σου, δεν έχεις συναίσθηση και της συμπεριφοράς σου. Δεν είναι όπως με το κόμπλεξ ανωτερότητας, που υπάρχει η αίσθηση μειονεξίας και είναι σε ένα βαθμό συνειδητή. Ο ναρκισσιστικός χαρακτήρας έχει ταυτιστεί με την εικόνα που προβάλει, π.χ. ότι έχει ευγενή καταγωγή, και δεν νιώθει πως παραποιεί ή αρνείται την πραγματικότητα, αφού η εικόνα έχει γίνει η πραγματικότητά του.

Τα παιδιά επηρεάζονται πολύ από το πόσο σέβεται ο ένας γονιός τον άλλο και κυρίως από το πόσο σέβεται ο κάθε γονιός τον εαυτό του και επιτρέπει στον εαυτό του να νιώσει το κάθε συναίσθημα, ακόμα και το αρνητικό. Οικογένειες που όλα καλύπτονται πίσω από ένα χαμόγελο, πίσω από ένα “ευτυχισμένο προσωπείο”, ακόμα και μέσα στο σπίτι, το μόνο που μαθαίνουν σε ένα παιδί είναι πως πρέπει κι εκείνο να αποκοπεί από τα συναισθήματά του, για να μπορέσει να ανταπεξέλθει στην καθημερινότητά του. Επιπλέον δεν είναι απαραίτητο ένας γονιός να είναι επικριτικός ή απορριπτικός σε σχέση με τις ανάγκες και τα συναισθήματα του παιδιού, αλλά και το αντίθετο: να το τοποθετήσει σε μια θέση “ανώτερη” από τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Να είναι δηλαδή αυτός/ή που προτιμά ο γονιός, ο/η μοναδικός/ή που μπορεί να εκπληρώσει τις ανεκπλήρωτες επιθυμίες του (από τους δικούς του γονείς ή από το συναισθηματικό κενό που αφήνει ο/η σύζυγος). Έτσι δημιουργείται η ψευδαίσθηση της εξουσίας των ναρκισσιστικών διαταραχών και η “μεγαλοπρεπής” εικόνα.

Αγαπώ τον εαυτό μου δεν σημαίνει φροντίζω την εμφάνισή μου, την εικόνα μου και μόνο. Ούτε σημαίνει εκλογικεύω, μένω στη θεωρία και φιλοσοφώ μόνο τη ζωή (τι είναι αγάπη, γιατί αγαπώ τον/την σύντροφό μου, τι είναι η ζωή, τι είναι ο άνθρωπος κλπ.). Σημαίνει περνάω στην πράξη. Αν αναλώνεσαι μόνο στη νοητική επεξεργασία των πραγμάτων και στο φιλοσοφείν, παραλείπεις το πιο σημαντικό: να ζεις…

Αγαπώ τον εαυτό μου σημαίνει αναγνωρίζω την αξία μου, υπερασπίζομαι τον εαυτό μου όταν κάποιος με προσβάλει. Έχω επαφή με τα συναισθήματά μου, με το σώμα μου, με τις σκέψεις μου, αναγνωρίζω τις ανάγκες μου, αλλά φροντίζω εγώ πρώτος/η για την κάλυψή τους και μετά τα υπόλοιπα πρόσωπα της ζωής μου. Έχω ανθρώπους γύρω μου που με κάνουν χαρούμενο/η. Αναγνωρίζω τα λάθη μου και τις ελλείψεις μου χωρίς όμως να αυτομαστιγώνομαι γι’ αυτές, αναγνωρίζω όμως και τα ταλέντα μου και το κυριότερο: τα αξιοποιώ!

Πόνος στην πλάτη

Πόσα ακόμα αντέχεις να φορτωθείς στην πλάτη σου;
http://www.onewayradio.net/oneway-blog/ponos-stin-plati/

Μήπως έχεις μπερδέψει την αγάπη με την ανάγκη;

Αγαπάς τον άλλον γι’ αυτό που είναι ή γιατί καλύπτει τις ανάγκες σου; Θέλεις να προσφέρεις στους άλλους από αγάπη ή μήπως μέσω αυτού καλύπτεις την ανάγκη σου για αναγνώριση και αγάπη και κατ’ επέκταση μειώνεις υποσυνείδητα τον κίνδυνο να σε αποχωριστούν…;

Αναρωτήσου από όταν θυμάσαι τον εαυτό σου την αγάπη την κέρδιζες με “ανταλλάγματα”; Όταν έκανες κάτι που σου ζητούσαν οι γονείς σου, ένιωθες πως τους έκανες χαρούμενους και πως σε αγαπούν. Τι γινόταν όμως όταν δεν ήσουν τόσο υπάκουος/η όσο θέλανε; Όταν ήσουν “κακό παιδί”, άκουγες συχνά για παράδειγμα τη φράση “είσαι κακό παιδί δεν σ’ αγαπώ” ή “όταν είσαι καλό παιδί πόσο σ’ αγαπώ”; Θυμάσαι να καταπιέζεις αρκετά από τα “θέλω” σου (και δεν εννοώ τις ζαβολιές) για να νιώσεις την αγάπη των γονιών σου ή να κατευνάσεις το φόβο του να μην εγκαταλειφθείς από εκείνους; Την άνευ όρων αποδοχή και αγάπη από τους άλλους την έχεις νιώσει ποτέ ή είναι μόνο από τη μεριά σου;

Στην ερώτηση “αγαπάς τον εαυτό σου” η απάντηση είναι συνήθως “Ναι, τον αγαπάω…πιστεύω πως είμαι καλός άνθρωπος, αγαπάω τους άλλους, θέλω να προσφέρω, κλπ..”. Ουσιαστικά αγαπάς τον εαυτό σου μόνο μέσω των άλλων…“Αν για παράδειγμα σε προσβάλει κάποιος τι κάνεις;”, “Συνήθως δεν αντιδρώ, δεν ασχολούμαι…”. Πως είναι δυνατόν να αγαπάς τον εαυτό σου και να μην τον υπερασπίζεσαι;! Μην μπερδεύεις την αγάπη προς τον εαυτό με το ναρκισσισμό.

Όταν νιώθεις ότι δεν αξίζεις, το άτομο που θα επιλέξεις για σύντροφο δεν θα σε καλύπτει συναισθηματικά. Η ανάγκη σου για αγάπη και αποδοχή είναι τόσο μεγάλη που ικανοποιείσαι με λιγότερα από αυτά που αξίζεις. Αν για παράδειγμα η αγκαλιά της μαμάς δεν ήταν τρυφερή, ζεστή, δημιουργείται μια ανάγκη γύρω από αυτό και στην ενήλικη ζωή θα “κολλήσεις” σε αυτόν/αυτή που θα σου καλύψει έστω και λίγο αυτή την ανάγκη. Γι’ αυτό το λόγο κάνεις τα στραβά μάτια στα υπόλοιπα αρνητικά στοιχεία που μπορεί να έχει και κρατάς μόνο αυτό που καλύπτει το συναισθηματικό σου κενό. Έτσι είναι δύσκολο να φύγεις από μια τέτοια σχέση. Η λογική μπορεί να λέει ότι δεν υπάρχει μέλλον, αλλά το συναίσθημα περιμένει να ικανοποιηθεί η παιδική σου ανάγκη. Ουσιαστικά όμως χάνεις περισσότερα απ’ όσα κερδίζεις. Μπαίνεις σε μια ψυχοφθόρο κατάσταση όπου περιμένεις ο/η σύντροφός σου να αλλάξει και να έρθει στα μέτρα σου. Προσπαθείς να τον/την μεταμορφώσεις σε κάτι “ιδανικό”, που στο τέλος δεν είσαι ικανοποιημένος/η ούτε με αυτό, γιατί ουσιαστικά δεν γνωρίζεις τι πραγματικά θέλεις.

Όλοι έχουμε εκτός από το ενήλικο κομμάτι και ένα παιδικό κομμάτι μέσα μας, το οποίο περιμένει ακόμα, όσα χρόνια κι αν περάσουν, να ικανοποιηθούν οι ανάγκες του, να βρει την αγάπη και τη ζεστασιά που του έλειψε. Δεν είσαι όμως πια παιδί. Γι’ αυτό και όταν εκφράζεις αυτές τις ανάγκες στον/στην σύντροφό σου αντιμετωπίζονται ως “παράλογες”. Γίνε εσύ ο “γονιός” που θα ήθελες να έχεις γι’ αυτό το παιδικό κομμάτι και μην περιμένεις να βρεις κάποιον/α να σε φροντίσει. Φρόντισε εσύ πρώτος/η απ’ όλους τον εαυτό σου. Όταν αρχίσεις να καλύπτεις εσύ τις ανάγκες του εαυτού σου, θα ζητάς πιο ρεαλιστικά πράγματα από μια σχέση και θα βλέπεις πιο ξεκάθαρα τα πράγματα γύρω σου. Η επιλογή συντρόφου θα είναι πιο συνειδητή και θα αγαπήσεις τον/την άλλο/η περισσότερο γι’ αυτό που είναι και λιγότερο γιατί καλύπτει τα συναισθηματικά σου κενά. Κυρίως όμως αυτό που θα καταφέρεις είναι τα θέλω σου και οι απαιτήσεις σου από τον/την άλλον/η να έχουν μια πιο ενήλικη δυναμική κι όχι τον παιδικό παραλογισμό.